دندانپزشكي عمومي

تابه حال براي شما پيش آمده كه در زمان مسواك زدن لثه هايتان شروع به خونريزي كند؟ ممكن است دليل اين خونريزي، روش استفاده نادرست از مسواك يا نخ دندان باشد. شايد هم نشانه‌اي از يك مشكل در سلامتي‌تان باشد كه نيازمند بررسي است.

در موارد زير ممكن است لثه‌ها خونريزي كند:

• ژينژيويت كه سبب التهاب لثه‌ها مي‌شود
• مسواك زدن سفت و سخت يا استفاده از مسواك زبر
• به تازگي نخ دندان مي‌كشيد و لثه‌ها هنوز عادت نكرده‌اند
• استفاده از داروهاي خاصي مانند رقيق‌كننده‌هاي خون
• التهاب لثه‌ها به دليل بارداري (ژينژيويت بارداري)
• دندان مصنوعي كه اندازه نيست

علاوه بر موارد بالا بيماريهاي مختلفي مي توانند موجب خون ريزي لثه شوند كه در ادامه به اين بيماري ها و درمان آن ها مي پردازيم.

ژينژيويت

خونريزي لثه‌ نشانه بيماري ژينژيويت يا التهاب لثه‌ها است. اين بيماري يك حالت شايع و خفيف از بيماري لثه است كه دليل تجمع پلاك در لثه‌ها به وجود مي آيد. درصورتيكه مبتلا به اين بيماري هستيد لثه‌ها ملتهب، قرمز و متورم شده و ممكن است در هنگام مسواك زدن خونريزي كنند.

با رعايت بهداشت دهان و دندان مي‌توانيد از اين بيماري خلاص شويد. دوبار در روز مسواك بزنيد، هر روز نخ دندان بكشيد، هر روز با دهانشويه آنتي‌باكتريال دهان خود را شستشو دهيد و به طور منظم به دندانپزشك مراجعه كنيد.

پريودنتيت

درصورتيكه ژنژيويت درمان نشود باعث ايجاد بيماري‌هاي پريودنتال يا پريودنتيت شده كه يك بيماري لثه بلند مدت است و به بافت و استخوان حمايت‌كننده دندان آسيب مي‌زند. در اين بيماري لثه‌ها ملتهب و عفوني شده و از ريشه دندان‌ها دور مي‌شوند. از علائم ديگر اين بيماري خونريزي لثه ها، لق شدن دندان‌ها، بدبو شدن تنفس و حتي بد مزه شدن چشايي مي باشد. هنگام گاز گرفتن، دندان‌ها در موقعيت هميشگي قرار نمي‌گيرند و لثه‌ها قرمز، متورم و حساس مي‌شوند. درصورتيكه اين بيماري درمان نشوند ممكن است منجر به از دست دادن تعدادي از دندان‌ها شود.

ديابت

خونريزي و تورم لثه‌ها مي‌تواند نشانه‌اي از ابتلا به ديابت نوع ۱ و ۲ باشد. در اين بيماري، دهان قادر به مبارزه با جرم‌هاي دهاني نبوده و در نتيجه مستعد عفونت و ابتلا به بيماري‌هاي لثه مي‌شود. قند خون بالا در نتيجه ديابت فرايند بهبود را براي بدن دشوار كرده كه همين امر سبب بدتر شدن بيماري‌هاي لثه‌ مي‌شود.

بيماري لوسمي

لوسمي نوعي سرطان است.در اين بيماري سطح پلاكت خون كه نقش اساسي در متوقف كردن خونريزي دارد پايين مي آيد.خونريزي لثه‌ها مي‌تواند نشانه اي از لوسمي باشد. اين بيماري توقف خونريزي در بخش‌هاي مختلف بدن از جمله لثه را دشوار مي‌كند.

ترومبوسيتوپني

اگر حين مسواك زدن لثه‌هايتان شروع به خونريزي كرد و خودبه‌خود خونريزي متوقف نشد. لثه‌ها ملتهب بوده و ممكن است ترومبوسيتوپني داشته باشيد.

ترومبوسيتوپني چيست؟ در اين بيماري بدن پلاكت كافي براي ايجاد لخته خوني ندارد و به اين دليل ايجاد يك خراش كوچك منجر به خونريزي زياد در بخش‌هاي مختلف بدن مانند لثه‌ها مي‌شود.

هموفيلي يا بيماري وُن-ويلبراند

اگر لثه‌ها در اثر يك پارگي كوچك خونريزي شديدي كنند اين حالت مي تواند نشانه‌اي از بيماري هموفيلي يا ون-ويلبراند باشد. در اين بيماري‌ها بدن به صورت مناسبي لخته ايجاد نمي كند و لثه‌ دچار خونريزي مي‌شود.

كمبود ويتامين C

ويتامينC  به رشد و ترميم بافتي، استقامت استخوان و دندان كمك كرده وزخم‌ها را بهبود مي دهد. در صورت كمبود اين ويتامين در بدن، فرد احساس ضعف و بيحالي كرده و در طولاني مدت ممكن است منجر به التهاب و خونريزي لثه مي‌شود.

اسكروي

اين بيماري نادر در صورت كمبود شديد ويتامين C در نتيجه سو تغذيه رخ مي‌دهد و سبب ضعف، كم خوني و خونريزي زير پوستي مي‌شود. خونريزي لثه يكي از علائم شايع اين بيماري است.

كمبود ويتامين K

اگر لثه‌هايتان زياد خونريزي مي‌كند ممكن است به علت كمبود ويتامين K باشد. اين ويتامين به لخته شدن خون كمك مي‌‌كند، براي استخوان‌ها خوب است و اگر بدن با كمبود ويتامين K مواجه باشد يا به خوبي آن را جذب نكند سبب مشكلات خونريزي مي‌شود.

درمان خونريزي لثه

بهداشت خوب دهان و دندان قدم اول در مديريت  و درمان خونريزي لثه است. دوبار در سال به دندانپزشك براي شستشوي حرفه‌اي و جرمگيري دندان ها مراجعه كنيد. دندانپزشك مي‌تواند ژينژيويت را تشخيص داده و نحوه صحيح مسواك زدن را به شما آموزش دهد.

مسواك‌هاي متوسط و سخت براي لثه‌هايتان مناسب نيستند، از يك مسواك نرم استفاده كنيد و به آرامي دندان‌هايتان را مسواك كنيد.

مسواك زدن و نخ دندان كشيدن درست پلاك را از روي لثه برداشته و خطر ابتلا به بيماري‌هاي پريودنتال را كاهش مي‌دهد. دندانپزشك نحوه استفاده از دهانشويه براي كاهش ايجاد پلاك در دهان را به شما آموزش مي‌دهد.

شستشو با آب نمك ولرم هم مي‌تواند لثه‌هاي متورم كه به راحتي خونريزي مي‌كنند، تسكين دهد.

از رژيم غذايي حاوي ويتامين‌ سي مانند مركبات و آب مركبات، بروكلي، توت فرنگي، گوجه، سيب‌زميني و فلفل دلمه‌اي استفاده كنيد.

همچنين غذاهاي حاوي ويتامين كا مانند كلم،كاهو،خردل،سويا،روغن كانولا و زيتون به انعقاد هر چه سريعتر خون كمك مي كنند به همين علت براي بهبود و درمان خون ريزي لثه ها مي توانند مفيد باشند.

منبع: علل خونريزي لثه و راه هاي درمان آن

اختلال ترس يا فوبيا چيست؟

فوبيا در واقع همان ترس غير عقلاني شديد از يك موقعيت خاص است و فرد با علم بر اين كه مي داند ترس او از آن موقعيت درست نيست و اغراق شده است اما نمي تواند احساس ترس خود را در مقابل آن موضوع يا موقعيت كنترل كند و به شدت مضطرب و وحشت زده مي شود به گونه اي كه سعي مي كند ديگر در آن موقعيت قرار نگيرد.

اگر شما از آن دسته افرادي هستيد كه از رفتن به دندانپزشكي هراس دارند، بهتر است بدانيد به خاطر اين ترس آسيب هاي جبران ناپذيري به دندان هايتان وارد مي كنيد كه در نهايت منجر به از دست دادن دندان هايتان مي گردد. فوبياي دندانپزشكي به دلايل مختلفي در افراد به وجود مي آيد، ما تعدادي از مهمترين دلايل را براي شما خواهيم گفت.

1- تجربه هاي منفي از دندانپزشكي در كودكي

اگر از افرادي كه دچار بيماري فوبياي دندانپزشكي هستند دليل ترسشان را بپرسيد تجربه تلخ در دوران كودكي را مطرح خواهند كرد. اگر شما تا كنون براي كودك خود دندانپزشك خوبي را انتخاب نكرده ايد مطمئن باشيد فرزندان شما در بزرگسالي دچار ترس از دندانپزشكي خواهند شد و بخشي از دندان هاي خود را حتي در سنين جواني از دست خواهند داد. با ساختن خاطره اي خوب از دندانپزشكي براي كودكان سلامت دندان هاي آنها را در بزرگسالي تضمين كنيد.

2- داستان هاي تلخ اطرافيان

داستانهاي تلخ اطرافيان در دندانپزشكي در ناخودآگاه شما اثر گذاشته و هنگامي كه به دندانپزشكي مراجعه مي كنيد باعث مي شود حتي بدون اينكه به خاطر داشته باشيد علت ترس شما چيست ترس بر شما غلبه پيدا كند. پس تجربه تلخ ديگران را براي خودشان بگذاريد و از شنيدن توهمات ديگران از دندانپزشكي دوري كنيد.

3- ترس از صداي ابزار دندانپزشكي

در گذشته ابزارهاي دندانپزشكي صداهاي ناهنجاري توليد مي كردند كه باعث ايجاد احساس ناخوشايندي در افراد ميشد. اين را بايد بدانيد كه با تكنولوژي هاي جديد اين صداها تقليل پيدا كرده است؛ اما هستند افرادي كه صداي ابزارهاي گذشته در ناخودآگاه آن ها باقي مانده و در برابر شنيدن كوچك ترين صدا به شدت واكنش نشان مي دهند. براي مقابله با اين ترس ما راهكارهاي ويژه اي براي غلبه بر ترس شما داريم.

راه هاي مقابله با فوبياي دندانپزشكي

فوبياي دندانپزشكي يا همان ترس بيمارگونه از دندانپزشكي يكي از بزرگترين علل بيماري هاي دهان و دندان است. فردي كه به اين گونه ترس بيمارگونه مبتلاست از رفتن به دندانپزشكي سر باز مي زند. ريشه اين ترس بيمار گونه اغلب تجربيات تلخ افراد از دندانپزشكي در كودكي است. اگر شما از اين دسته افراد هستيد ما راهكارهاي غلبه بر ترس را به شما پيشنهاد مي دهيم.

1- دارو هاي مسكن و بي حسي موضعي داروهاي بي حسي موضعي كه در محلي نزديك به دنداني كه بر روي آن كار مي شود تزريق مي شود در طي چند دقيقه عمل كرده و آن موضع را براي چند ساعت كاملا بي حس مي كند تا شما به هيچ عنوان كوچك ترين دردي را حس نكنيد. ليدوكائين مرسوم ترين داروي بي حسي است كه امروزه از آن استفاده مي شود. در ضمن داروهاي مسكني كه توسط دندانپزشك بعد از اتمام كار درماني تجويز مي گردد تا حد بسيار زيادي درد شما را تسكين خواهد داد تا شما كمترين درد را تحمل كنيد.

2- داروهاي ضد اضطراب

اگر به هنگام رفتن به دندانپزشكي ترس بر شما غلبه مي كند و دچار اضطراب مي شويد مي توانيد دندانپزشك خود را در جريان قرار داده تا داروهاي ضد اضطراب براي شما تجويز كند. اين نكته را فراموش نكنيد كه اگر مي خواهيد از اين دسته داروها استفاده كنيد حتما بايد مواردي را رعايت كنيد: 1. نداشتن حساسيت به اين دسته از داروها 2. يك ساعت قبل از شروع درمان در مطب باشيد تا داروها بر روي شما اثر كند. 3.به علت احساس خواب آلودگي بعد از مصرف دارو از رانندگي اجتناب كنيد.4. داشتن يك نفر همراه

3- تكنيك تخيل هدايت شده( Guided Imagery)

1. در اين تكنيك شما مكان هايي كه در آن لحظات خوشايند و آرامش بخش زندگي خود را در آن تجربه كرده ايد را به ياد مي آوريد و خود را در آن مكان و لحظه تجسم مي كنيد و سعي مي كنيد تمركز خود را بر روي تمام جزئيات حسي كه تجربه كرده ايد برده، تجربيات حسي، بوي خوش و طراوت هواي جنگل، سرسبزي و زيبايي يك دشت بزرگ، لحظات رويايي اي كه در كنار دريا بر روي شن هاي ساحل راه رفته ايد، صداي امواج دريا و يا هر چيز خوشايند ديگر؛ خود را در آن لحظات تجسم كنيد و نفس هاي عميق و آسته بكشيد. نگران ورود افكار مزاحم در اين فرايند نباشيد. تمركز خود را بر روي اين تكنيك برگردانيد، شما مي توانيد اين تكنيك را چندين بار قبل از رفتن به مطب دندانپزشك تمرين كنيد تا زماني كه بر روي صندلي دندانپزشكي نشستيد به راحتي براي شما قابل تصور باشد و آرامش خود را به دست آوريد. 2. از ديگر تكنيك هاي آرام سازي اين است كه ابتدا به صورت راحت بر روي يونيت دندان پزشكي بنشينيد بعد چشمان خود را ببنديد و بدن خود را رها كنيد، آرام و آهسته و عميق تنفس كرده و بعد با تكرار كلمه هايي مانند «من آرام هستم»، « من حس خوبي دارم»، « آرامش» سعي كنيد ذهن خودتان را آرام نگه داريد و از ورود افكار منفي به ذهن خود جلوگيري كنيد و فقط بر روي كلمه ي آرام بخشي كه خودتان انتخاب كرده ايد تمركز كنيد. 3. تكنيك تنفس عميق.  در اين روش شما دست خود را بر روي شكم و در زير ناف قرار داده و بعد نفس عميقي بكشيد به صورتي كه بالا رفتن شكم خود را حس كنيد، سه شماره بشماريد و بعد نفس خود را خارج كنيد. اين عمل را چند دقيقه انجام دهيد تا احساس آرامش كنيد. بهترين زمان براي انجام اين كار وقتي است كه دندانپزشك شما بي حسي موضعي را تزريق كرده  و منتظر اثر بخشي آن براي شروع كار بر روي دندان شما است.

4- بيهوشي عمومي آخرين راهكار غلبه بر فوبياي دندانپزشكي

اين نوع درمان آخرين راهكار توصيه شده براي افرادي است كه فوبيا و ترس بيمارگونه شديد به دندانپزشكي داشته و نمي توانند خود را كنترل كنند و اين امكان وجود دارد كه در حين كار پزشك بر روي دندان شان به خود آسيب بزنند. البته اين نوع درمان بيشتر براي افرادي توصيه مي شود كه چندين دندان براي درمان داشته و بايد بر روي آن ها كار شود.  اين روش اين امكان را به دندانپزشك شما خواهد داد تا بتوانيد در يك مرحله تمامي دندان هاي نيازمند به درمان را ترميم كند. دندانپزشك شما اين نوع بيهوشي را زير نظر متخصص بيهوشي در مركز خاصي كه مخصوص اين نوع درمان هاي دندانپزشكي است انجام مي دهد. روال كار اين است كه بعد معاينه و تشخيص مشكلات دهان و دندان شما توسط دندانپزشك به اتاق عمل مي رويد و زير نظر متخصص بيهوشي بيهوش شده، سپس دندانپزشك كار بر روي دندان شما را آغاز مي كند و بعد از اتمام كار او, توسط متخصص بيهوشي به هوش آورده مي شويد. اين نكته را فراموش نكنيد كه تنها پزشكان خاصي توانايي انجام دندانپزشكي تحت بيهوشي را دارند.

منبع: فوبياي دندانپزشكي و راه‌ هاي مقابله با آن