دندانمان را سفيد (كامپوزيت) پركنيم يا سياه؟ آمالگام بهتر است يا كامپوزيت؟ كدام دوام بيشتري دارد؟ آيا آمالگام ضرر دارد؟
اين سؤالات خيلي از مراجعين ما هنگام پر كردن دندان در دندانپزشكي است.
بهطوركلي هيچيك از ترميمهاي همرنگ دندان (كامپوزيت) يا فلزي غير همرنگ (آمالگام) درصورتيكه درست جايگذاري شوند، ازنظر عمر تفاوتي باهم نبايد داشته باشند.
ترميمهاي همرنگ دندان به دليل اينكه در موقع پر كردن دندانها به كوچكترين ميزان بزاق و آلودگي حساس هستند، ممكن است كه ازنظر تكنيكي با دشواري و سختي بيشتري استفاده بشوند. همين حساسيت بيشازحدي كه حين پر كردن دندانها با اين مواد وجود دارد ممكن است سبب شود كه گاهي عمر دندانهاي پرشده با اين دندانها به دليل مشكلات پيشآمده در طي درمان كمتر شود.
اما بهطوركلي كاربرد و استفادهٔ صحيح عمر هر دو نوع ترميم باهم تفاوت چنداني ندارند.
آيا آمالگام ها مضر هستند؟
درست است كه در تركيب آمالگام جيوه وجود دارد ولي اين جيوه در تركيب با ساير مواد است و مسموميت يا مشكلي ايجاد نميكند. هيچ يافتهاي در مورد مضر بودن ترميمهاي آمالگام وجود ندارد و هنوز هم آمالگام يك استاندارد جهاني ماده پر كردني در بسياري از كشورها ازجمله امريكاست.
چرا در برخي از كشورهاي اروپايي آمالگام استفاده نميشود؟
گاهي بهاشتباه گفته ميشود كه در اروپا كاربرد آمالگام ممنوع است.
عدم مقبوليت آمالگام در اروپا چند دليل دارد. اول اينكه به دلايل محيط زيستي دولت سختگيري بسيار شديدي در مورد دفع پساب و باقيماندههاي آمالگام دارد. چراكه محيط زيست را آلوده ميكند.
مسئلهٔ دوم اين است كه بسياري از بيمهها هزينههاي درمانهايي كه با آمالگام انجام ميشود ممكن است كه پرداخت نكنند.
آمالگام هنوز هم در خيلي از كشورها ازجمله امريكا مقبوليت دارد و انجمن دندانپزشكي امريكا هنوز هم آمالگام را بهعنوان يك ماده پركردني استاندارد به رسميت ميشناسد.
دندان را پركنم يا روكش كنم؟
اين سؤال هم سؤالي است ما بهعنوان دندانپزشك بسياري از مواقع با آن مواجه ميشويم.
برخي بيماران تصور ميكنند كه پر كردن و روكش كردن دو مقولهٔ جدا از هم هستند. درحاليكه همهٔ دندانهايي كه روكش ميشوند درنهايت بايد به نحوي پر شوند و روكشها نياز به هستهٔ پرشده يا داراي ريختگي (كور) دارند.
همهٔ دندانهايي كه درمان ريشه (عصبكشي) ميشوند نياز به روكش ندارند؛ اما در بيشتر موارد اين نياز وجود دارد.
بعد از يك درمان ريشه خوب، يك روكش خوب ميتواند عمر دندان را به مدت طولاني تأمين كند.
اما بعضي دندانها چون بافت تاجي خيلي اندك يا ضعيفي دارند از همان ابتدا بايد با استفاده از پست و روكش بازسازي شوند.
آمالگام يا كامپوزيت
بعد از درمان ريشه (عصبكشي) روي دندانم خالي ميماند؟
خير، بعد از درمان ريشه توسط متخصص درمان ريشه (اندودنتيست) روي دندان شما با مادهٔ پركردگي موقت پانسمان ميشود. در مرحله بعدي اين ماده پركردگي موقت (كه اغلب سفيدرنگ است) خارج ميشد و با يك ماده پركردگي دائمي، پرشده يا اينكه درنهايت روكش ميشود.
آيا دوام آمالگام بيشتر از كامپوزيت است؟
درصورتيكه انتخاب درمان براي يكدندان درست باشد، آمالگام يا كامپوزيت ازنظر دوام نبايد فرق چنداني باهم ديگر داشته باشند.
آمالگام الزاماً عمر بهتر از كامپوزيت ندارد و محكمتر هم نيست.
هرچند كه هر يك از اين دو ماده كاربري و محل استفاده خود را دارند.